Sau khi đơm nụ, nở hoa, những tạo hình hoa mai cảnh chưa bán được trong dịp Tết đã mất sức, cần được cắt tỉa cành khôi phục 'sức khỏe' để chuẩn bị cho năm sau…
Sửa mai chuyên nghiệp
Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, do thời tiết bất thuận nên rộng rãi vườn mai ở quận An Nhơn (Bình Định), nơi được mệnh danh là “thủ phủ” mai cảnh miền Trung bị “điếc” nụ, hoa nở ko kịp Tết nên không bán được, phải lưu lại vườn.
Qua Tết, những cây mai còn lưu vườn phải được nhổ cọc, cắt nụ, cắt hoa, xới đất, thay chậu để “bồi bổ” sức khỏe cho mùa hoa mới. Thế nên, gần đây những ngày nghỉ Tết Nguyên đán là các nhà vườn trồng mai cảnh ở An Nhơn hối hả với những công tác chăm, sửa mai.
Tại các làng mai Nhơn An, Nhơn Phong, Nhơn Hạnh ở thị xã An Nhơn (Bình Định) có nhà vườn trồng số lượng to từ 6.000 đến 10.000 cây mai, mỗi dịp Tết bán được 1.000 - 2.000 cây, lứa này bán đi lứa sau bù vào, nên sau mỗi dịp Tết các nhà vườn rất hút công chăm, sửa mai. Từ ấy hình thành hàng ngũ thợ sửa mai chuyên nghiệp, rong ruổi làm hết vườn này tới vườn khác, công tác dày cả năm.
trong khoảng mùng 10 tháng Giêng, các làng mai ở An Nhơn rộn ràng chẳng kém những ngày trước Tết Nguyên đán. Giả dụ những ngày trước Tết các tuyến phố bê tông dẫn về các làng mai tấp nập những chiếc xe chuyển vận, xe lôi chở mai đi tiêu thụ thì sau Tết, cũng những các con phố này lại nhộn nhịp những chiếc xe chuyên chở chở chậu, chở đất về các làng mai, để các nhà vườn “bồi dưỡng” cho những cây mai “tích sức” cho mùa hoa mới.
Theo anh Nguyễn Xuân Phúc, nhà vườn mai cảnh Bonsai Xuân Hà ở phố Bình Định (thị phường An Nhơn), với số lượng bền lâu thường xuyên hai.000 cây mai, sau mỗi dịp Tết Nguyên đán, nhà vườn Xuân Hà phải thuê tới 5 - 6 công cả nam lẫn nữ để chăm sóc mai.
Công nữ thì dùng những cây tre xới đất trong những chậu mai, công nam thì dùng những cộ rùa chở đất để thay đất cho những chậu mai, những thợ chuyên sửa mai với nhiều kỹ thuật ghép mai chuyên nghiệp thì chăm chút cắt tỉa cành nhánh, tạo dáng lại cho những cây mai.
Qua Tết, rộng rãi nhà vườn mai cảnh hội tụ sửa chữa lại những chậu mai còn lưu vườn. Ảnh: V.Đ.T.
“Sau Tết, những cây mai phải được cắt hết hoa, búp còn trên cây để quy tụ sức nuôi cây chuẩn bị cho mùa hoa mới. Cứ qua mùng 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm các nhà vườn thuê công nhổ cọc, cắt hoa và những cành phụ để cây mai dồn nhựa nuôi những cành chính tăng trưởng tái sinh mùa hoa mới”, anh Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ.
Theo anh Lê Văn Tư, thợ sửa mai cảnh chuyên nghiệp ở khu vực Kim Châu, phường Bình Định (thị phố An Nhơn, Bình Định), những chậu mai 3 - 4 năm chưa thay đất mà chưa xuất bán được, đất trong chậu đã chai cứng, mất hết chất cần phải thay đất, thay chậu lớn hơn để thích hợp với độ vững mạnh của cây mai.
Những chậu mai chưa cần thay đất, thay chậu mới thì cũng phải được cắt tỉa cành, xới xáo đất trong chậu để vừa diệt cỏ, vừa tạo độ tươi xốp cho đất để kích thích rễ tăng trưởng. Đến tháng 4 tháng 5 âm lịch các nhà vườn sẽ cho mai “ăn” phân để thúc mai vững mạnh cho mùa hoa Tết năm sau.
Đất phù sa trong tháng Giêng cải thiện giá do nhu cầu thay đất cho mai tăng cường cao. Ảnh: V.Đ.T.
Tại thời khắc bón phân cũng là khi các nhà vườn thực hiện ghép những giống mai đang được thị phần ưa chuộng để sức tiêu thụ được mạnh hơn. Những giống mai các nhà vườn thường ghép nhất hiện nay là mai cúc và mai giảo, các giống mai vàng có sắc hoa rất tươi và rực.
“Đến mùa thay đất cho mai, các cơ sở đúc chậu cũng ăn nên làm ra. Phổ thông cơ sở vật chất đúc chậu phân phối mỗi ngày 200 - 300 chậu nhưng vẫn ko kịp phân phối cho các nhà vườn. Rất nhiều các cơ sở vật chất đúc chậu phải đúc trước trong khoảng trong Tết để ra giêng bán, đồng thời dự trữ trước xi măng để chủ động phân phối trong thời cao điểm. Ra giêng, đất phù sa cũng tăng cường giá vì nhu cầu của các nhà vườn tăng cường cao, hiện nay 1 xe 4 khối đất có giá 600.000 - 700.000 đồng/xe. Mỗi xe đất 4 khối nếu vô chậu mai Bonsai cỡ nhỏ được 200 - 250 chậu, còn vô những chậu mai to thì chỉ 100 chậu. Cho nên, hiện các nhà vườn phải trộn thêm vào đất cám dừa hoặc trấu sống vì đất phù sa bây giờ thi thoảng lắm”, anh Lê Văn Tư cho hay.
Cây mai xấu thành mai Bonsai
Ở “thủ phủ” mai vàng An Nhơn (Bình Định), ngoài những nhà vườn chuyên trồng mai Bonsai với những dáng thế độc đáo cung cấp cho những khách chơi sành điệu, còn lại đa số là những nhà vườn trồng mai thị phần.
Mai thị trường có hai loại, mai lùm là những cây mai bỗng nhiên ko tu sửa dáng thế để bán cho khách hàng miền Nam và mai dáng long, những cây mai có dáng như con rồng uốn lượn trong khoảng gốc lên tới ngọn để bán cho quý khách miền Bắc.
Mai Bonsai được người chơi sành điệu mua với giá cao. Ảnh: V.Đ.T.
Theo anh Lê Văn Tư, mỗi nhà vườn trồng 6.000 - 7.000 cây mai dáng long, tới lúc cây được 3 - 4 năm tuổi sẽ bị loại ra từ 700 - 1.000 cây bị chết nhánh hay có chi, bánh ko đều, ko tròn tay tròn tán, những cây này phải được tu sửa lại thành mai Bonsai để dễ bán. Anh Tư chuyên nhận làm những mai dáng long bị hư để chuyển thành mai Bonsai trên khu vực huyện An Nhơn.